Leonie en Jacques, één passie voor kogel en discus

Zaterdag 18 april 2015 vierde Jacques Janssen zijn 50-jarige actieve atletiekloopbaan met een Jubileumwedstrijd bij zijn club Scopias in Venlo. Er was veel belangstelling voor de ‘zwarte panter’, de complete oude veteranenploeg van AV Tegelen was er. Gijs Knoppert was er, de legendarische ploegleider van de Nationale Mastersploeg, geweldige vent! Lei Holthuijsen, zijn trouwe metgezel ook natuurlijk. Zijn oude sportmakkers waren er, zijn mede-liefhebbers van de kogel en de discus waren er! Enkele tientallen ook niet meer actieven kwamen hem de hand schudden. Scopias had er een waar feest van gemaakt voor Jacques, geweldig gedaan! Na de wedstrijd was er een huldiging, Jacques kreeg de waarderingsspeld van de Atletiekunie. Karina Ramakers vatte op waardige wijze de 50-jarige carrière van Jacques samen binnen AV Tegelen, dat inmiddels gefuseerd is met Festina Venlo in Scopias Atletiek.

En toen nam zij het woord: Leonie Berden. Nog gewoon in wedstrijdtenue, startnummer 1274 nog op de rug, de ongekamde haren werden nog snel met de hand naar achteren geharkt. Haar ogen zochten Jacques, ze hadden elkaar weer gevonden. Ze begon haar speech en geleidelijk werden we door haar woorden meegezogen in een indrukwekkende relatie tussen een trainer en een pupil. Het werd stil in de kantine, je kon een speld horen vallen. Op zeer integere toon en met ontroerende volzinnen bracht Leonie dát gevoel overduidelijk bij ons over. Hoe twee mensen één worden in hun passie. Zo hier en daar werd voorzichtig een zakdoek tevoorschijn gehaald, een traantje werd stiekem weggepinkt, wat een potverdommes mooi verhaal. Je kunt dat alleen zo vertellen als je het meent tot op het bot. Ik moest dit verhaal van Leonie hebben, want ik moet dat met jullie delen! Het gaat immers over mijn atletiek, hoe echte atleten hun sport samen beleven. Atletiek is geen individuele sport potdomme, het wordt een manier van samenleven met liefhebbers die dezelfde passie delen. Het is weliswaar in het Limburgs, stoor je daar niet aan, maar neem alsjeblieft de moeite en de tijd om het in je op te nemen. Bedankt Leonie, proficiat Jacques! Ik voel me na zaterdag een stuk gelukkiger nu ik deelgenoot ben van jullie gezamenlijke passie.

Leonie vertelt: We zien heej same beejein veur Jacques dae noow al 50 jaor wedstrijdatleet is. Jacques. Unne mins met ein passie. Atletiek. Werpen. Kogelstoëte en discuswerpen, 50 jaor. Wat eine tiëd en wat eine miëlpaol. Woa zal ik beginne? Wies dich begos bis, waas ik nog lang neet gebaore. Al heb ik euver de begintiëd natuurlijk waal vuul euver gehuurd.

Ik maak eine sprong in de tiëd. Zo’n 30 jaor geleeje, ik geluif in 1983, vong ik de waeg naor Tegele. Vanoët Baolder op de fiets met ut vaer euver de Maas naor AVT. Destieds nog ein graasbaan, met un diskuskoei, eine sintelaanlaup veur verspringe en hoëgspringe en eine kogelrink; pal aan de waeg gelaege. Ik begos beej de A-pupillen, onder leiding van Ton Vorbach en later Marita Sloesen. Ik deej van alles get. En ik waar tamelik good in mien categorie. En toen ik as D-maedje Zuid Nederlands kampioen verspringen en twieijde met de sprint woor, waas daor inens Jacques Janssen. De man dae ik allein maar van verhaole kos (det is dae gooje) en dae dan auk altiëd met ein foto op de veurkant van de ‘Flitsen’, ut clubblaad, stong.

Maar good, we woore veurgesteld aan elkaar en Jacques vroog of ik ein paar kier beej um woei komme traine. Nou, det was hiël get. En ik veulde mich hiël get. Same met de coverboy van ut clubblaad traine. Want Jacques waar echt good. As atleet. Beslist. En als trainer. Zeker! Det zoe blieke. We begoste met get trainingen. En ut woor mich al snel duudelijk. Ik heij te make met unne mins. Met ein passie. Atletiek. Bezaete van die sport.

En wie bezaete dae waas? Ik vong pas geleeje ein trainingsschema van 1989. Jacques waas half de 40 en ik waas 15. Ut schema waas opgesteld door Jacques. Augustus: Dagelijks trainen. Programma ingevuld met ver, kogel, hoëg, duurlaup, lange sprint, horde, speer. Of ein wedstried in Hechtel, Sittard, Vught. Wie gekke ginge we d’r aan.

En euver gans de maond augustus stong beej 4 daag ein kruutske. Steeds op de daag veur de wedstried. Met als toevoeging: eventueel eine rustdaag. En dan veural: ‘eventueel’. Want ut programma veur dae ‘eventuele’ rustdaag waas wel alvas ingevuld. Want ja, ge kent Jacques. Unne mins. Met ein passie. Atletiek. En den september. Truuk naor schoel. Truuk naor regelmaat. En auk wir iddere daag traine. Maar nao de vakantie (det waare den die veer eventuele rustdaag van augustus gewaes) woorde de tuiwkes get aangetrokke. Genne rustdaag mier daags veur de wedstried. Oké, behalve daags veur het NK-miërkamp. Dus coulant kos Jacques den toch auk wel zien. Soms.

Noow kiek ik, als volwassene, truuk nao die schemas en dink ik aan al die oore same traine op de atletiekbaan. As ik dich eine euro zoew gaeve veur al die oore det weej same heije doorgebrach op die baan. Den waas det ein diek maondsalaris. Misjien zelfs twieje, of dreej. En dan heb ik het toch wel te doon met Mariëtte en Desiree. Want die hebbe dich toch dök motte misse. Maar ja, unne mins, eine vader. Met ein passie. Atletiek.

Beej toeval stapten weej van de miërkamp aaf. En richtte os mier op de werpnummers: kogel en discus. Neet zonger succes. En onger dien bezielende leiding ging ik met spronge veuroet. Veural ut discuswerpen. Det heij ik eigenlik nog noeijt gedaon. Ik bleek dao toch wel get aanleg veur te hebben. We trainden en we trainden. En veuroet, we trainden nog unne kier. In Tegele, mei in Venlo maar dich gings auk altiëd mei nao de centrale trainingen: in Sittard, in Vught en later op Papendal, met Douwe Smit, de bondscoach. Dich waas d’r altiëd. En dich gings altiëd mei. En ik weit neet of ik det toen oeijt zoe rechtstreeks nao dich heb oetgespraoke. Maar ik heb det altied enorm gewaardeerd. Dich waas altiëd de stabiele factor. Ein rustpunt, ein aanspraekpunt, ein rots in de branding, wao ik altiëd op truuk kos vallen.

Och, d’r zien zoevuul herinneringen aan dae tiëd. De trainer en zien pupil. En dae trainer dae waakte euver zien pupil. Auk boete de training um. Ik ken mich nog ein vekansie van mich herinnere. Ik geluif det det 1990 waas. Ik ging met vriendinne ein waek op vekansie nao Ziëland in Valkenisse. Ik heij dich d’r euver verteld euver wao we naor toe ginge, naor welke plaats en welke camping. Wat schetst mien verbazing… Ozzen ierste daag op ut strand. Wae kom ik dao taege? In zien zwumboks. En zien broen bein. . . . Geej kent ut vast al raoje.

Die oore same op de baan. In waer en wind. In raegen en in zonneschien. Was dich trouwens ut leefste heijs. Maar auk met snieje en iës in de ring. En inmiddels ware d’r twieje minse. Met ein gedeilde passie. Atletiek. De kogel en de discus. Altiëd same, dich en ik, as ein saort van twieje-einheid. Weej waren als rauk en veur. Maar den in de gooje zin van het woord. Want: wao rauk waas, waas auk veur. En det veurke woort opgestaok. Nao auflaup van de training deeje we altiëd ein wedstriedje waorin we streden um de zoevuulste draagbare kleurenradio. Nou, Tummers is d’r groët mei gewaore. Maar ut veurke waor verder opgestaok door de gooje resultaten. Neet op die wedstriedjes um de kleurenradio, of op eine ‘botterhammewedstried’ (zoeas Jacques det altied zei) maar als het um de échte knikkers ging.

In 1990, mien ierste medaille op ein NK. Zilver op het kogelstoten beej het NK indoor beej de B’s. Ut bleek de opmaat veur mier medailles, alhoewel die veural met discus kwamen. Via ein derde plek boëte in 1990 met discus, ein twiejde plek in 1991, bleef de lien zich doorzetten. Want zowel in 1992 as in 1993 woor ik met discus nederlands kampioen beej de A-maedjes. Det jaor verbrook ik auk het Zuid –Nederlands record det nog steeds steit: 47,10. Zal ik ut veurke nog unne kier opstaoke? Wat waas dien record met discus aukweer? [47,00 meter!!]
Nao het NK in 1993 ging ik studere en zat ik de atletiek op ein liëg pitje. En kreeg ik angere interesses. Ik waas d’r um verschillende raejene klaor mei. Maar nae, mer noeijt vanwaege dich. Ik waar eine puber. En des te miër dichs aan mich troks, des te wiejer ik van dich en de atletiek aaf ging staon. Det zal veur dich neet mekkelik zien gewaes. Want eigenlijk leet ik dich zitte. Dich heijs d’r zoevuul tiëd in gestaoke. In 1998, wie ik noa Ziëland verhoesde, bin ik definitief gestop met atletiek. Os contact is wel gebleve. Neet dök, maar zoewe aaf en toe. En altiëd weer die hamvraog: Hebse nog get getraind? Maar het antwoord bleef nae. Dich bleefs doorgaon met atletiek. Want ja, dae man. Met die passie. Atletiek. Kogelstoëte en discuswerpen.

En toen 2007. Ik kreeg ein hersenbloeding. Dreej waeke in Gent in ut ziekenhoes en best ein aantal operaties. Mien laeve schoot aan mich veurbeej . En ut glipte mich bijna door mien vingers. En den geise naodinke. Euver ut laeve. En ik doch aan de minse die d’r in mien laeve écht toe gedaon hebben. En wets ze wat? Ik doch aan dae eine mins. Dae met die eine passie. Atletiek. Werpen. Kogelstoëte en discuswerpen. En ik belde dich op vanoet mien ziekenhoes bed. En ik heb dich toen verteld euver mien waardering veur dich. As mins en als trainer en was dich altiëd veur mich heijs gedaon. Ut waar ein biezonger gesprek. Os contact woort structureler. Wies dich in 2009 meidees met de World Master Games in Zierikzee volgde ik dien verrichtingen vanaaf mien vakantieadres. Dich haolsde brons met discus en weej belden. Veur mich waas dét het moment um te besloete om weer met atletiek te beginnen. En vanoët Spanje regelde ik mien lidmaatschap in Hulst beej de atletiek. Want ja, d’r woor weer get aangewakkerd. Ein passie. Die deep van binnen tóch nog urges zoot. Die passie. Veur Atletiek. Werpen. Kogelstoëte en discuswerpe.
Ik begos weer met atletiek. Kennelijk is det werpen net als fietsen. Det verlierse noeijt.

 
En ozze band herstelde zich wir wie vreuger en auk truuk naar de oude vorm: trainer / pupil. Dich goofs weer aanwiezingen en tips. Als ik in Boalder waas, trainden we eine inkele kier of ginge we same naor wedstriede. Mien prestaties bleeve, auk noa 10-12 jaor niks gedaon te hebben, best good. Het Nederlands Kampioenschap masters volgde. Met dich as trotse coach op de tribune. Goud. Gevolg door deelname aan ut EK masters in Hongarije. Mien letste training veur het EK hebben we same aafgewerkt, In Venlo op de nieje baan. De letste aanwiezinge en tips, de letste puntjes op de i. En ut werkte. Wie ut altiéd gewerkt heij. Ik won goud met kogel en zilver met discus. En beej thoeskomst, met eine tussenstop in Baolder, kwaams dich mich samen met Mariëtte feliciteren. Ein biezonger en auk waal emotioneel moment.

Vurrig jaor woord ik trainster van ein stel junioren in Hulst. Wat hebbe we vuul gebeld. Euver techniek, ik kreeg tips, euver trainingsopbouw, euver aanpak, euver oefeningen, euver gedeuns . . . euver neum maar op. Maar auk heej zuuse de verhaojing. Ut is nog steeds trainer versus pupil. Dich bliefs altiëd de trainer. De über-trainer. Dae los van de kennis dies dich altied op mich hebs euver gebracht, mich noow traint in het training gaeve.

Noow ik zelf training gaef, veul ik ut zelf auk op dét gebied. Die passie. Veur atletiek. Werpen. Kogelstoëte en discuswerpe. Om de jeugd det beej te bringe. Ik zeen wievuul tiëd ut trainerschap kost. Want het is neet allein de training gaeve. Het is auk dingen oetzeuke, trainingen opstelle en de randzake regele. En de aandacht veur de indivuele atleet en de specifieke aandacht dae det van persoën tot persoën vreug. Ik heb, ondanks vuul vreeije tiëd, neet de luxe um dagelijks met de jeugd te kinne traine. Ik train ze 1x soms 2x per waek. Ik vind det al vuul. Maar auk Esther mot d’r neet aan dinke det ik iddere daag weg bin um training te gaeve. En soms mot ik lache. Den huur ik michzelf praote taege de jeugd. Den doon we nog éin rundje um de draagbare kleurenradio. Of den vertel ik, in het Nederlands, euver het verschil in de veurbereiding op ein belangriek kampioenschap in vergelieking met zoewemaar ein ‘boterhammenwedstrijd’. En die kinger die kiëke mich den aan met eine blik van: ‘een boterhammenwedstrijd… Wat is dát in godsnaam?’. Waormei ik maar wil zegge, dat ik neet allein de techniek euverbring maar auk ‘os ongerlinge dingetjes’ meigaef.

 
Ik durf wel te zegge dat al hetgeen ik geliërd heb, van dich heb. As atleet zeker maar noow auk as trainer. Ik realiseer mich, zeker now de baanatletiek in ut algemein en de technische nummers in ut biezonder de ongergeschaove kiendjes van de atletiek zien gewaore, wie belangriek ut is um kennis en ervaring euver te bringe op de jeugd. En mien kennis, die kump van dích. En die ervaring kump dóór dich. Maar los van al, wil ik auk ein stuk belaeving en passie doorgaeve. Zoe as dich auk die passie op mich hebs euver gebrach. En doamei is de cirkel rond, kógelrond.

Ik heb naogedacht euver ein passend cadeau. Veur dich. Ik zoch get wat ôs en ozze band symboliseert. Ik heb d’r daorum auk twieje gekoch. Ein veur dich en eine veur mich. Dae van mich stuit den auk thoës op de kas.

Ik heb ein beeld gevonge. Van twiee minse. Verbonge. Veur altiëd. Door die éine passie. Atletiek. De kogel en de discus.

Jacques, bedankt veur alles.